افزایش ناگهانی قیمت بنزین در بامداد ۲۴ آبان، موجی از خشم عمومی را در بیش از صد شهر ایران برانگیخت. تنها چند ساعت پس از اعلام تصمیمی که با تأیید رهبر جمهوری اسلامی اتخاذ شده بود، تجمعهای پراکنده به اعتراضهای سراسری تبدیل شد و نیروهای امنیتی با شلیک مستقیم پاسخ دادند.
به گزارش Axar.az، در روزهای ۲۴ و ۲۵ آبان، اعتراضها از تبریز تا تهران، مشهد، اهواز، اصفهان و دهها شهر دیگر گسترش یافت. همزمان با اوجگیری اعتراضها، اینترنت سراسری بهطور کامل قطع شد؛ اقدامی که به حکومت امکان داد سرکوب را دور از چشم رسانهها و ناظران بینالمللی پیش ببرد.
صبح ۲۶ آبان، علی خامنهای با حمایت از تصمیم افزایش قیمت بنزین، معترضان را به «مردم نگران» و «اشرار» تقسیم کرد و دستور برخورد قاطع را صادر نمود. بهدنبال این دستور، نیروهای سپاه پاسداران، بسیج و یگانهای ویژه در دهها شهر وارد عمل شدند و حجم خشونت بهطور چشمگیری افزایش یافت. شاهدان از تیراندازی گسترده به معترضان بیسلاح خبر دادند.
میان همه نقاط ایران، ماهشهر به نماد خشونت تبدیل شد؛ جایی که نیروهای سپاه بهسوی معترضان پناهگرفته در نیزارها تیراندازی کردند. گزارشها از کشتهشدن دهها تا بیش از صد نفر حکایت دارد. بعدها، آمریکا فرمانده سپاه خوزستان را بابت نقش او در این کشتار تحریم کرد.
قطع هفتروزه اینترنت به بازداشت گسترده هزاران نفر انجامید. گزارشهای حقوق بشری نشان میدهد نیروهای امنیتی با استفاده از تصاویر دوربینها و یورشهای هدفمند، صدها نفر را دستگیر کردند. کمیسیون امنیت ملی مجلس تعداد بازداشتشدگان را بیش از هفت هزار نفر اعلام کرد.
با بازگشت تدریجی اینترنت از ۲ آذر، تصاویر و ویدیوهای سرکوب منتشر شد و ابعاد واقعی خشونت آشکار گردید. عفو بینالملل نام و مشخصات بیش از ۳۲۰ کشته را ثبت کرد، اما خبرگزاری رویترز به نقل از منابع داخلی رقم واقعی تلفات را حدود ۱۵۰۰ نفر گزارش داد؛ آماری که جمهوری اسلامی تکذیب کرد اما هیچگاه رقم رسمی ارائه نداد.
چهرههایی مانند پویا بختیاری، نیکتا اسفندانی، ابراهیم کتابدار و دهها قربانی دیگر به نمادهای سرکوب بدل شدند. خانوادههای بسیاری از برگزاری مراسم عزاداری منع شدند و برخی تنها پس از امضای تعهدنامه، توانستند پیکر عزیزانشان را تحویل بگیرند.
چند سال پس از این اعتراضها، هنوز هیچ مقام حکومتی بابت این کشتار پاسخگو نشده و خانوادههای قربانیان همچنان در پی عدالتاند. آبان ۹۸ در نگاه ناظران، نقطه عمیقشدن فاصله میان جامعه و حاکمیت و یکی از تاریکترین فصلهای تاریخ جمهوری اسلامی است.