با وجود افزایش چشمگیر اعدامها در سال ۲۰۲۴، دادههای جهانی نشان میدهند که روند حذف مجازات مرگ در جهان ادامه دارد.
Axar.az، بر اساس گزارش تازه عفو بینالملل، دستکم ۱٬۵۱۸ نفر در سال ۲۰۲۴ در سراسر جهان اعدام شدند؛ رقمی که بالاترین میزان در ده سال گذشته و ۳۲ درصد بیشتر از سال قبل است. با این حال، بیشتر این اعدامها تنها در چند کشور متمرکز بودهاند، در حالی که اکثریت دولتها اجرای اعدام را متوقف کرده یا آن را از قوانین خود حذف کردهاند.
تا پایان سال ۲۰۲۴، ۱۱۳ کشور اعدام را بهطور کامل لغو کرده، ۹ کشور تنها برای جرائم عادی کنار گذاشتهاند و ۲۳ کشور سالهاست هیچ اعدامی انجام ندادهاند. در مجموع، ۱۴۶ کشور در عمل یا قانون از مجازات مرگ عبور کردهاند.
در همین حال، مجمع عمومی سازمان ملل در دسامبر ۲۰۲۴ برای دهمین بار قطعنامه تعلیق جهانی اعدام را با ۱۳۰ رأی موافق تصویب کرد؛ رکوردی تازه که نشان از انزوای دولتهای مجری اعدام دارد.
در سال ۲۰۲۵، کشورهایی چون زامبیا و زیمبابوه اعدام را لغو کردند و در مکزیک روند حذف کامل آن از قانون اساسی آغاز شد. اما در مقابل، برخی کشورها از جمله ایالات متحده، ایران، ژاپن و سنگاپور همچنان به اجرای آن ادامه میدهند.
کارشناسان حقوق بشر تأکید دارند که اعدام نه تنها بازدارنده نیست، بلکه نشانهای از نقض حق حیات و نبود شفافیت حکومتی است. با وجود چالشها، مسیر جهانی روشن است:
اعدام در حال تبدیل شدن به استثنا و لغو آن به قاعدهای جهانی است.