صفحه نخست اخبار روزانه |
اگرچه پیشنهادات پاشینیان به جمهوری آذربایجان که در پاسخ به اظهارات اخیر علیاف مطرح شده است، کاملاً در چارچوب منافع ارمنستان طراحی شده است، اما به نظر میرسد ایروان یکی از دو بندی را که در متن ۱۷ مادهای توافقنامه صلح هنوز مورد توافق قرار نگرفته است، پذیرفته است.
این بند یکی از خواستههای اصلی باکو است:
• انصراف متقابل از ادعاهای بینالمللی.
• انحلال گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا.
بند اول در متن توافقنامه صلح گنجانده شده است، اما بند دوم یکی از مطالبات اصلی باکو محسوب میشود. با این حال، نخستوزیر ارمنستان بند اول را با فرمول «انصراف از ادعاها علیه یکدیگر، از جمله در نهادهای قضایی بینالمللی، اما نه محدود به این موارد» مطرح کرده و آن را در قالب توضیحاتی ارائه داده است. منظور نیکول از انصراف از تمامی ادعاها، بیشتر موضوع بازگشت به غرب آذربایجان است که ارمنستان سعی دارد آن را بهعنوان «ادعای ارضی» مطرح کند.
اما یکی از بندهای ۱۷ گانه که همچنان باز باقی مانده است، خروج نیروهای کشورهای ثالث از مرز (ماموریت نظارتی اتحادیه اروپا) است. نیکول در پیشنهادات خود به این موضوع اشاره نمیکند، چرا که ایروان به تمدید زمان این ماموریت علاقهمند است، و این موضوع نیز در آخرین اظهارات میرزویان مشخص شده است.
پاشینیان با پیشنهاد «امضای توافقنامه صلح که ۹۰ درصد آن مورد توافق قرار گرفته است» سعی دارد بندهایی را که هنوز توافق نشدهاند، به حاشیه براند. اما موضوع تنها به متن ۱۷ مادهای محدود نمیشود و دستور کار مذاکرات گستردهتر است (تغییر قانون اساسی ارمنستان، بازگشایی ارتباطات (کریدور زنگزور)، فرآیند تعیین حدود). متن ۱۷ مادهای ممکن است بهعنوان نسخه ابتدایی یا چارچوبی برای توافقنامه نهایی صلح در نظر گرفته شود.
در این زمینه، سوالی که مطرح میشود این است که «آیا توافقنامه صلح در سال ۲۰۲۵ امضا خواهد شد؟». تاکنون دستور کار و فضای مذاکرات تحت تاثیر فرآیندهای ژئوپلیتیک تعیین شده است. محدود شدن متن توافقنامه صلح به 17 ماده (و حذف مسائل ارتباطات از آن) نیز نتیجه همین فرآیندها بوده است. از این پس، به نظر میرسد توسعه وقایع به سه عامل بستگی داشته باشد:
۱. فضای مذاکرات باکو-ایروان در سال جاری چگونه خواهد بود؛
۲. رویکرد ایروان به مسائلی که در متن توافقنامه صلح گنجانده نشده اما در مذاکرات مطرح شدهاند؛
۳. توسعه فرآیندهای ژئوپلیتیک و تاثیر آن بر منطقه.
در میان این سه عامل، تعیینکنندهترین مورد، عامل سوم است: توسعه رویدادهای ژئوپلیتیک، بهویژه سیاستهای آمریکا در دوران ترامپ و تاثیر آن بر قفقاز جنوبی.
تاریخ
2025.01.10 / 09:20
|
نویسنده
Axar.az
|