اوایل فوریه، حکمت حاجی‌اف، دستیار رئیس‌جمهور آذربایجان در امور سیاست خارجی، به ایران سفر کرد. این سفر دارای چند نکته مهم بود.

به گزارش Axar.az، سرگئی مارکدونوف، تحلیلگر روس و از چهره‌های طرفدار ارمنستان، در شبکه‌های اجتماعی خود درباره این موضوع نوشت:

“نخست، حکمت حاجی‌اف نه‌تنها یکی از مقامات بلندپایه در دولت آذربایجان است، بلکه در عمل یکی از هماهنگ‌کنندگانسیاست خارجی این کشور به شمار می‌رود، چیزی شبیه به یک «وزیر خارجه سوپرقدرت».”

وی افزود که روابط تهران و باکو در سال‌های اخیر چندان مطلوب نبوده است. پس از جنگ‌های دوم (جنگ ۴۴ روزه) و سوم قره‌باغ (عملیات ضدتروریستی سپتامبر ۲۰۲۳) و بازگشت منطقه‌ای که او “منطقه مورد مناقشه” می‌نامد، به حاکمیت آذربایجان، ایران از افزایش نفوذ ترکیه که متحد استراتژیک آذربایجان محسوب می‌شود، نگران بوده است.

او همچنین به اختلافات ایران و اسرائیل و همکاری‌های آذربایجان با اسرائیل اشاره کرده و تأکید دارد که این مسئله همیشه باعث نگرانی و نارضایتی تهران بوده است. اختلافات ایران و ترکیه در مورد سوریه نیز یکی دیگر از چالش‌های روابط ایران و آذربایجان محسوب می‌شود. حادثه حمله تروریستی به سفارت آذربایجان در تهران (ژانویه ۲۰۲۳) نیز به‌عنوان آزمونی جدی برای هر دو کشور توصیف شده است.

مشاور رئیس‌جمهور آذربایجان در این سفر با چندین مقام بلندپایه، از جمله رئیس‌جمهور مسعود پزشکیان و وزیر خارجه عباس عراقچی، دیدار کرد و از آنها برای سفر به باکو دعوت به عمل آورد. اما آیا این به معنای عادی‌سازی کامل و برگشت‌ناپذیر روابط است؟ مارکدونوف می‌گوید که پاسخ چندان ساده نیست.

یکی از نکات مورد توجه در این سفر، تأکید رئیس‌جمهور پزشکیان بر احترام ایران به تمامیت ارضی کشورهای منطقه قفقاز بود. این سخنان در ایروان به‌عنوان پیامی مثبت تعبیر شد، مبنی بر اینکه تهران اجازه نخواهد داد تعیین مرزهای ایران و آذربایجان برخلاف منافع ارمنستان انجام شود و همچنین اجازه نخواهد داد “دالان زنگزور” با زور باز شود.

بااین‌حال، مارکدونوف معتقد است که چنین اظهاراتی، که در ایران امری معمول است، بیشتر خطاب به افکار عمومی داخلی بیان شده است. دولت ایران، حتی با وجود چهره‌ای اصلاح‌طلب مانند پزشکیان، همچنان تلاش دارد نشان دهد که نبض تحولات را در دست دارد و همچنان برای حفظ منافع ملی خود آماده است.