دولت جمهوری اسلامی طی سالهای اخیر برای جبران کمبود بنزین، به استفاده گسترده از افزودنیهای شیمیایی خارج از چرخه پالایشگاهی روی آورده است.
به گزارش Axar.az، این خبر بر اساس یک گزارش محرمانه وزارت نفت است که بهدست مرکز دادههای باز ایران رسیده.
این مواد، از جمله ترکیب ممنوعه «امتیبیای»، بهمنظور افزایش عدد اکتان به بنزین افزوده میشوند؛ در حالی که استفاده از آنها در بسیاری از کشورها بهدلیل خطرات زیستمحیطی، از جمله آلودگی آبهای زیرزمینی، ممنوع است.
طبق این گزارش، میزان استفاده از این مواد بین سالهای ۱۴۰۱ تا ۱۴۰۳ چهار برابر شده و حتی در پالایشگاههایی که مدعی تولید بنزین «یورویی»؛ یعنی تولید بنزین مطابق با استانداردهای یورو ۴ و ۵ هستند، نیز دیده میشود. پالایشگاههای شازند و اصفهان بهترتیب روزانه حدود ۳۵۰ و ۳۲۵ هزار لیتر امتیبیای مصرف میکنند.
با اینکه استانداردهای یورو برای کاهش آلایندگی طراحی شدهاند، اما بخش زیادی از بنزین عرضهشده در ایران تنها بهطور اسمی دارای این استاندارد است و بهدلیل ترکیب با مواد پرخطر، کیفیت واقعی آن با معیارهای جهانی همخوانی ندارد.
بر اساس این گزارش، در سال ۱۴۰۲، حدود ۱۰۱ میلیون لیتر بنزین پایه در پالایشگاهها تولید شده و با افزودن ۲۰ میلیون لیتر مواد مکمل، تولید به ۱۲۱ میلیون لیتر رسیده که باز هم پاسخگوی کامل مصرف داخلی نبوده است. دولت تاکنون اطلاعات شفافی درباره نوع این ترکیبات ارائه نکرده و تنها به عباراتی کلی مانند «مواد دریافتی از پتروشیمیها» بسنده کرده است.
کارشناسان هشدار میدهند اتکای روبهرشد به این افزودنیهای پرخطر، در غیاب توسعه زیرساختهای پالایشی، تبعات جدی زیستمحیطی، بهداشتی و اقتصادی بهدنبال دارد. ایران از سال ۱۳۹۶ تاکنون هیچ پالایشگاه جدیدی راهاندازی نکرده و بسیاری از واحدهای موجود قدمتی بیش از چند دهه دارند.