منطقه دیزمار قاراداغ، نمود عریان تبعیض و استعمار

سقوط هلی‌کوپتر حامل رئیس‌جمهور در منطقه دیزمار، برای یک روز هم که شده محرومیت این منطقه را به همه نشان داد و دیدند که روستاهای این منطقه حتی راه مناسبی نیز ندارند و چه بسا بیماران و زنان و پیرانی که بخاطر همین فقدان راه‌های ارتباطی و امکانات اولیه، جان خود را از دست داده‌ یا از موطن خود کوچ کرده‌اند.

پیش از این چند بار منطقه بزرگ، زیبا و زرخیز دیزمار را معرفی کرده‌ام که بخشی از ماحال قاراداغ است و در تقسیمات امروزی در بین چندین شهرستان تقسیم شده است. معادن مس و طلای این منطقه بی‌پایان است ولی مردمش از ابتدایی‌ترین امکانات نیز محرومند.

برخی از روستاهای دیزمار با نام بناهای تاریخی یا متبرکه و مشاهیر آنجا شناخته می‌شوند که برای مثال روستاهای دوزال، میجه‌میر و آستامال با بقعه‌های سیدشعیب، سید ممدآغا و سیدجبرئیل، روستای کوردش با حمام تاریخی و قلعه‌ی تاریخی، روستای اندیرگان با معدن طلا و روستای اوشتوبین با بافت تاریخی و پلکانی آن روستا و شاعر نامدارش سید ابوالقاسم نباتی شناخته می‌شود.

مردم آن منطقه روستای مزرعه‌کندی را با نام حاج عباسقلی؛ پدر نویسنده توانای زبان ترکی اسماعیل هادی و روستای مرداناغام را با محمد حافظزاده (نویسنده)، روستای آستامال را با دکتر محرم علیدوست (ادیب و شهریار پژوه) و روستای چشموغان را با دکتر سعید آذری (دندانپزشک اطفال) می‌شناسند و در همه جای آذربایجان خاروانا با یوسف مدنی تبریزی (مرجع تقلید)، سیغای با علامه محمدتقی جعفری، کومار با سیدحسین موسوی تبریزی (دادستان کل کشور) و کوکمر با آیت‌ا... حجت کوه کمره‌ای (مرجع تقلید) شناخته می‌شوند.

همین مثال‌ها نشان می‌دهند که این منطقه علاوه بر زیبایی طبیعی و ثروت زیرزمینی، مردمان سخت‌کوشی نیز دارد که اگر هیولای تبعیض اجازه می‌داد، این منطقه می‌توانست جایگاهی رفیعی داشته و مشاهیر زیادی در دامن خود پرورش دهد.

و تصویر ضمیمه آغدام نیست که توسط اشغالگران داشناک نابود شده باشد، بلکه روستای کلوو در مرکز دیزمار است و از قرار رئیس دادگستری آذربایجان‌شرقی اهل این روستا بوده، ولی همگان این روستا را با یاد و نام آشیق ولی می‌شناسند. اینجا روزگاری مرکز صنعتی دیزمار بوده و اهالی روستاهای دیگر برای تهیه ابزارآلات کشاورزی و زندگی به اینجا می‌آمدند و حالا با وجود طبیعت زیبا و حاصلخیزش خالی از سکنه و به خرابه تبدیل شده است.