محقق سومرشناس و هنرمند معروف کاریکاتوریست آذربایجان جنوبی، جناب دکتر رحیم آق‌بایراق، موضوعی را با سرفصل«تورکی هنر است»، در صفحات اجتماعی خویش به اشتراک گذاشته است که، خواندنش برای دوستداران زبان مادری مان تورکی آذربایجانی خالی از لطف نیست.

به قصد حمایت از فعالان فرهنگی‌مان Axar.az، عین نوشته‌های سلسله‌وار ایشان را به اشتراک می‌گذارد.

قسمت قبلی

همانگونه که می بینیم آنچه در زبانهای دیگر با چند سطر باید شرح داده شود و یا بعد از کلمه نان یک صفت برای وصفش بیاورند، در زبان تورکی یک اسم مستقل دارد.

اینها دلایل قدمت، غنا، عمق و تکامل هزاران ساله یک زبان است.

اینها به سادگی نشان می دهد حتی مقایسه زبان تورکی با زبانهای دیگر جفا و ظلم در حق زبان تورکی است.

تورکی شاهکار بشریت است.

نان مغزدار: ایچلی چؤرک، زیزن چؤرک، قاتمار، قیویرما

نان نازک: پیندیر، تتیل، قاتیلاج

نان نازکی از خمیر ور نیامده که آن را روی تابه یا دیگ بپزد: قاتیرما

نان نازک نیمه برشته و زرد رنگ: ساری ایسلی

نان نپخته: چیگلی، شیلته

نان نپخته و افتاده در تنور: تاتاواز

نانی از آرد بلغور: قیلتیر

نانی از آرد درشت: دیربیز

نانی از خمیر آبدار: چاشیملی

نانی از خمیر گندم و جو: آوزوری

نانی از خمیر بی مایه: باغاچ، پاغاجا

نانی از خمیر نیکو: کوشک اتمک

نانی با روی پخته و درون خام: قارقین

نانی به شکل قرابیه که در دیگ با بخار بپزند: چوقمون

نانی که ابتدا در ساج تف دهند و سپس به تنور اندازند: ساج آلتی

نانی که از آرد مصری یا برنج پخته شده باشد: باستا

نانی که با کشک یا پنیر بپزند: کسیکلی

نانی که به تنور افتاده و پخته: کؤمج

نانی که به خمیر آن تخم مرغ زده و در روغن سرخ می کنند: کؤپپه

نانی که به خمیر آن روغن، شیر و تخم مرغ بزنند: شور چؤرگی

نانی که تا سه روز خویشاوندان به خانه سوگوار بفرستند: آجی چؤرک

نانی که داخلش روغن و سرشیر گذاشته و کمی تف داده باشند: قاتمار

نانی که در تابه مسی میان دو ساج بپزند: ساج آراسی

نانی که در موسم مبارک بپزد: قندیل چؤرگی

نانی که روغن خشخاش به آن بمالند: جیز جیز

نانی که زیر خاکستر بپزند: یئر چؤرک

نانی که به عنوان ارمغان به جشن ببرند: سایسانا

نانی که لای آن خوراکی باشد: دومبک

نانی که همراه جغول بغول بپزند: قاغیرداق بوغاجاسی

نانی که هنگام پختن تکه ای بریده و به رهگذر بدهند: ساچی سیجاغی

منبع : فرهنگ جامع شاهمرسی